Vrijdaggroep Rapport December 2020 Web Banner 1200x618

De stem van onze generatie tijdens de coronacrisis

De Vrijdaggroep pakt uit met een onderzoek bij millennials over hun visie op de samenleving na corona. Zo lijkt de generatie een andere wending te willen nemen in het politieke beleid. Maar verwacht ze duidelijk ook verandering op vlak van gezondheid, publieke ruimtes, en solidariteit.

Dat onze samenleving er heel wat anders uit zag de laatste maanden, staat buiten kijf. Maar heeft de coronacrisis onze maatschappij ook op lange termijn veranderd? En wat als we even drastische maatregelen zouden nemen (als tijdens de coronacrisis) voor andere uitdagingen van onze generatie?

De Vrijdaggroep, een pluralistische beleidsdenktank voor jongvolwassenen ondersteund door de Koning Boudewijnstichting – onderzocht wat millennials over de samenleving van morgen denken en verwachten. Daarvoor legde de denktank 43 stellingen voor aan een representatieve steekproef van 500 jongeren (24-35 jaar) uit alle hoeken van het land. Bij sommige statements kwam een opvallende eensgezindheid naar boven.

Zo is er een duidelijk besef bij 24-35 jarigen dat de tijden veranderen. Dit is niet enkel een actuele crisis, maar ook één van de toekomst: 70% van de respondenten verwacht dat gelijkaardige pandemieën regelmatig zullen opduiken. Een meerderheid (60%) ziet ook verbanden tussen de oorsprong van de crisis en de manier waarop wij omgaan met het milieu en de globalisering. Bovendien geeft 2 op 3 aan dat deze crisis onze maatschappij voor altijd heeft veranderd. Bij de helft heeft dit een zelfs uitgesproken impact op hun persoonlijke gedrag en hun opvattingen.


2 op 3 jongvolwassenen geeft aan dat deze crisis onze maatschappij voor altijd heeft veranderd

Qua politiek lijken millennials een andere wending te willen nemen: 76% is het eens dat de structuur van België heroverwogen moet worden met een focus op eenvoud en efficiëntie, en niet zo zeer op basis van communautaire voorkeuren. Bovendien willen ze ook meer burgers en experten in de politiek, en geeft 66% aan dat partijpolitiek en professionele politici een belemmering vormen voor de democratie. Het geloof in Europa is nog niet volledig kwijt: mocht ze haar nut tijdens deze crisis kunnen bewijzen, kan ze volgens 63% het vertrouwen van de Europese burgers weer herstellen.

De vlaag van solidariteit tijdens de crisis was duidelijk, maar blijft die ook duren? Het lijkt van wel. Zo geeft 68% aan dat voor oudere buren zorgen een permanent deel van de ouderenzorg zou moeten blijven. Ook vindt 71% dat armoedebestrijding altijd - ook wanneer het economisch goed gaat - een prioriteit van het beleid moet zijn. Bijna 2 op 3 geeft aan dat zelfstandigen hetzelfde economisch opvangnet als bedienden zouden moeten krijgen. Maar collectieve inspanning moet wel van iedereen komen, lijkt de generatie te vinden. Zo geeft een grote meerderheid van de respondenten (73%) aan dat langdurig werklozen vaker ingezet moeten worden voor maatschappelijke en liefdadigheidstaken. Ook opvallend: 57 % van de bevraagden ziet potentieel in het invoeren van een universeel basisinkomen voor elke burger basisinkomen. Daarnaast vindt 2 op 3 bevraagden dat de cultuursector een noodzakelijk functie heeft in de maatschappij en ten alle tijden beschermd moet worden.

Qua maatregelen voor klimaat en gezondheid zindert de coronacrisis duidelijk na. Er moet meer worden ingezet op preventie in de gezondheidszorg (61%), groene publieke ruimtes in steden (76%), en de bescherming van wilde dieren (69%). Ruim 2 op 3 vindt dat essentiële goederen zoals mondmaskers lokaal moeten geproduceerd worden.

Maar de crisis wordt echter ook gezien als een kans: 60% van de respondenten zijn het eens om verder te gaan om de verlaagde CO2-uitstoot en ‘niet-essentiële’ verplaatsingen te verminderen. En een meerderheid van de jongvolwassen (55 %) geeft zelfs aan dat ze bereid zijn hun eigen vrijheid in te perken om gezamenlijke doelstellingen voor mens en milieu te bereiken.

Op basis van deze bevindingen, roept De Vrijdaggroep het beleid op om naar de langtermijn te kijken, en niet enkel te focussen op het oplossen van deze crisis. Waarom er daarvoor vandaag moet gehandeld worden, zet de groep uiteen in een opiniestuk.