Maak komaf met het mannelijke praatfeest

Er wordt de laatste weken heftig gediscussieerd in de Europese cenakels: het agreekment, de nucleaire deal met Iran en de Energie-unie staan allemaal op de agenda van team-Juncker.

De beslissingen worden op het grote Europese toneel genomen, in de spotlights en voor de camera’s door de politiek tenoren. Die zijn overwegend van mannelijke kunne, hoe sterk vrouwen als bondskanselier Merkel, IMF-chef Lagarde, EU-buitenlandchef Mogherini of eurocommissaris Thyssen ook voor de dag komen. Onevenwicht is er niet alleen aan de top, maar ook aan de basis van de politiek. Toppolitici worden geadviseerd door technische medewerkers die de vinger aan de pols van opiniërend Europa trachten te houden op de honderden kleinschaliger debatten en conferenties. Ze halen er de mosterd voor nieuwe inzichten en creatieve oplossingen. Precies bij deze conferenties wringt het schoentje.

Van elektrische auto’s tot de toekomst van de euro, van bootvluchtelingen tot vrijhandelsakkoorden: de topics waarover ze spreken variëren sterk. Dat kan helaas niet gezegd kan worden over de sprekers die overwegend mannelijk, blank en kalend zijn. Soms zitten er helemaal géén vrouwen in het panel.Omdat we dit al meermaals vaststelden, startten we onlangs met de twitteraccount @EUPanelWatch. Wanneer wij of anderen panels zonder vrouwen zien, vestigen wij en onze volgers daar via Twitter de aandacht op. Op dezelfde manier krijgen evenwichtige panels een pluim. De bedoeling moet zijn: bijdragen tot een verschuiving in het politieke debat. Daarom houden we ook een database bij van interessante spreeksters per thema. Niet alleen de grote vrouwelijke kanonnen - de Hillary’s, Arianna Huffingtons en Naomi Kleins van deze wereld - zouden best wat meer podiumkansen mogen krijgen op het oude continent. Laten we ook dichter bij huis vaker topexperten zoals Catherine Verfaillie (stamceltherapie, KUL), Ine Van Robays (economie, ECB), Marion Debruyne (marketing, Vlerick) of Fatima Zibouh (integratie, ULg) uitnodigen rond de debattafels. 

Expert = man

Worden sprekers uitgenodigd voor hun deskundigheid, of omdat ze een gekend gezicht zijn? Terwijl we wachten op verandering herhalen 100% mannelijke panels een onuitgesproken boodschap: een expert is een man. De New York Times noemt het fenomeen het "mannelijke praatfeest". En de Washington Post kwam onlangs tot de ontstellende conclusie dat er op 150 denktank-evenementen in Washington D.C. geen vrouwelijke sprekers waren. Ook EUpanelwatch is aan het registreren geslagen. In de maand juni zijn 20 vrijwilligers naar 125 evenementen gegaan om 263 verschillende panels met in totaal meer dan 1200 panelleden en sprekers uit 10 verschillende sectoren in de gaten te houden.

De cijfers bevestigen onze vrees: slechts 25,4% van de podiumgasten waren vrouwen. En erger: bijna 1 panel op 3 bestond uitsluitend uit mannen! Hoe komt dat toch? Aan de universiteit studeren meer vrouwen dan mannen af. Die educatieve trend staat dus lijnrecht tegenover de vooral mannelijke panels. Het spelletje Conference Bingo voert de gebruikelijke excuses aan waarom vrouwen niet of ondervertegenwoordigd zijn. De smoezen gaan van "proberen meer vrouwelijke sprekers te krijgen, is seksistisch” tot "we hebben grote namen nodig en daar zitten niet zoveel vrouwen tussen."De Commissie zegt in haar discussies over gendervertegenwoordiging in raden van bestuur: "Als je de expertise van hooggekwalificeerde vrouwen onbenut laat, verspil je talent en verlies je economisch groeipotentieel". Dat geldt evenzeer voor debatten die vorm geven aan het EU-beleid.

Om de complexe uitdagingen waarvoor lidstaten en Europa staan te tackelen hebben we onze beste denkers nodig. Oplossingen vinden we niet door almaar dezelfde debatten te reproduceren met dezelfde mensen. Slaagt men er niet in om representatieve expertise op de been te brengen, dan lukt het niet om voldoende mensen te inspireren en knowhow te mobiliseren.En die is meer dan ooit nodig in Europa, dat hoeft geen verder betoog.